
ننومیز یا همان آرکو پیکلر (Pikler Play) بر اساس اصولی ساخته شدهاند که به کودکان فرصت میدهند تا در محیطی ایمن و با حمایتهای محدود از بزرگترها، بهطور طبیعی و آزادانه به کشف و یادگیری پرداخته و مهارتهای مختلف خود را تقویت کنند.
این بازیها تأکید زیادی بر حرکت آزادانه، استقلال کودک و رشد طبیعی دارند و هر کدام از آنها فواید فراوانی برای رشد فیزیکی، ذهنی و اجتماعی کودک دارند.
اصول بنیادین رویکرد آرکوپیکلر:
احترام به زمان و روند طبیعی رشد کودک: در این روش، کودکان بهطور طبیعی و بدون فشار به انجام فعالیتها و مراحل رشد خود میپردازند.
به عبارت دیگر، بزرگترها یا مربیان نباید کودک را مجبور به انجام کاری کنند بلکه باید به او زمان کافی بدهند تا خود اقدام کند.
محدود کردن دخالتهای بزرگترها: والدین یا مربیان نباید بهطور مداوم یا بهصورت مستقیم در بازیهای کودک دخالت کنند. بهجای آن، آنها به کودکان فضای لازم برای کاوش، حرکت و بازی آزادانه میدهند، در حالی که محیط را امن و پشتیبانیکننده میکنند.
ایجاد محیط امن و سالم: محیط بازی باید طراحی شود تا کودک بتواند در آن حرکت کند و خود را بهطور آزادانه کشف کند. این محیط باید از خطرات فیزیکی دور باشد تا کودک بدون نگرانی از آسیب دیدن، بتواند بر روی مهارتهای فیزیکی خود تمرکز کند.
چطور بازی آرکو پیکلر به رشد کودکان کمک میکند؟
- رشد فیزیکی و حرکتی
یکی از مهمترین جنبههای بازیهای آرکوپیکلر، تقویت مهارتهای حرکتی کودک است. این روش کمک میکنند تا کودکان بدن خود را بهطور طبیعی و بدون فشار یاد بگیرند. به کودک این فرصت را میدهند تا حرکات مختلفی مانند خزیدن، ایستادن، راه رفتن، دویدن، پریدن، یا بالا رفتن را بهطور طبیعی تمرین کند و در نتیجه، رشد ماهیچهها و استخوانها تقویت شود.

به عنوان مثال:
حرکات خزیدن به کودک کمک میکند تا هماهنگی بیشتری بین دستها و پاها ایجاد کند.
بالا رفتن از سطوح مختلف (مثل نردهها یا پلهها) باعث تقویت عضلات بدن و بهبود تعادل میشود.
پریدن و دویدن کمک میکند تا قدرت عضلات پا و هماهنگی بدن افزایش یابد.
- توسعه اجتماعی و عاطفی
در بازیهای آرکوپیکلر، کودکان میتوانند بهطور طبیعی با دیگران تعامل کنند، بدون اینکه بزرگترها نقش زیادی در هدایت بازیها داشته باشند. این بازیها به کودکان کمک میکنند که مهارتهای اجتماعی مانند همکاری، اشتراکگذاری، حل تعارضات و ارتباط کلامی را یاد بگیرند.
تعاملات اجتماعی: کودک در موقعیتهای اجتماعی مختلف با دیگر کودکان ارتباط برقرار میکند و مهارتهای لازم برای سازگاری با همسالان را یاد میگیرد.
توسعه عاطفی: کودک در بازیهای تعاملی یاد میگیرد که احساسات خود را مدیریت کند، با شکستها کنار بیاید و خوشحالیها یا ناراحتیهای خود را به شیوهای سالم ابراز کند.
- رشد شناختی و حل مسئله
بازیهای آرکوپیکلر فرصتی برای کودک فراهم میکنند تا با محیط خود بهطور فعال درگیر شود. این بازیها به رشد تفکر انتقادی، حل مسئله و تصمیمگیری کمک میکنند، زیرا کودک در هنگام بازی باید تصمیماتی را بگیرد که به حل چالشها و موانع مختلف منجر شود. این نوع بازیها باعث تحریک کنجکاوی و تفکر کودک میشود.
برای مثال:
بازیهای ساختاری مانند ساخت برج با بلوکها به کودک کمک میکند تا مفاهیم اساسی ریاضی و فضا را درک کند.
پیدا کردن راهحلها برای مسائل ساده مانند استفاده از ابزارها یا حرکت در مسیرهای پیچیده باعث تقویت مهارتهای حل مسئله میشود.
- تقویت اعتماد به نفس و استقلال
یکی از مهمترین جنبههای بازیهای آرکوپیکلر، احترام به استقلال کودک است. کودک بهطور طبیعی در این نوع بازیها باید تصمیمات خود را بگیرد، به اهدافش برسد و حتی در مواجهه با چالشها تلاش کند تا راهحلهایی پیدا کند. این باعث میشود که کودک اعتماد به نفس بیشتری پیدا کند و احساس کند که میتواند بر مشکلات فائق آید.
همچنین، وقتی کودکان فرصت داشته باشند تا بازیهایشان را خودشان انتخاب کنند و بدون کمک بزرگترها در دنیای خود حرکت کنند، احساس کنترل و استقلال پیدا میکنند. این امر به نوبه خود موجب افزایش عزت نفس آنها میشود.
- رشد جسمی و ذهنی همزمان
بازیهای آرکوپیکلر کمک میکنند که رشد جسمی کودک با رشد ذهنیاش همگام باشد. برای مثال، کودکانی که از بازیهایی مثل پازلها یا جعبههای مکانیکی استفاده میکنند، در عین تقویت مهارتهای فیزیکی خود، ذهنشان نیز فعال میشود و تواناییهای حل مسئله، تمرکز و خلاقیتشان بهبود مییابد.
نتیجهگیری:
بازیهای آرکوپیکلر به کودکان کمک میکند تا در محیطی امن و آزادانه به رشد و شکوفایی دست یابند. این رویکرد با تأکید بر استقلال، حرکت طبیعی و احترام به نیازهای فردی کودک، بهطور مستقیم بر تقویت مهارتهای فیزیکی، ذهنی، اجتماعی و عاطفی آنها تأثیر میگذارد. این نوع بازیها به کودکان کمک میکنند تا نه تنها مهارتهای زندگی خود را بهبود بخشند، بلکه احساس امنیت، اعتماد به نفس و شادکامی بیشتری را تجربه کنند.